در حال حاضر تعداد وسایل الکتریکی در منازل و محل های کار بسیار بیشتر شده است ، همچنین هزینه هایی که به منظور خرید و بکارگیری از آنها نیز صرف شده است میزان قابل توجهی می باشد، در نتیجه یکی از موارد الزامی به منظور استفاده مطلوب و بالابردن طول عمر این تجهیزات برقی ،استفاده از محافظ برق می باشد که به منظور افزایش طول عمر قطعات کامپیوتر، محافظت از یخچال و وسایل الکتریکی حساس دیگر در مقابل اختلالات برق ، بکار برده می شود. لازم به ذکر است که محافظ برق با سه راهی برق متفاوت می باشد و از نظر کارکرد و عملکرد باهم فرق دارند.
تفاوت سه راهی محافظ دار با سه راهی معمولی
چند راهی وسیله ای می باشد که دارای چند پورت است و می توان تعدادی دستگاه برقی را به صورت همزمان به آن متصل کرد و از آنها استفاده کرد ولی سه راهی محافظ دار برای حفاظت از تجهیزات برقی در مقابل اختلالات و نوسانات برق بکار برده می شود. سه راهی محافظ دار دارای انواع و مدل های گوناگونی می باشد که کاربرد گوناگونی دارند.
به علت اینکه کارکرد سه راهی برق محافظ دار همانند سه راهی برق معمولی می باشد ، در نتیجه سه راهی برق محافظ دار نوعی از چند راهی محسوب می شود. سه راهی برق محافظ دار از وسایل برقی شما در برابر نوسانات برق حفاظت می کند ولی سه راهی معمولی تنها تعداد پریز و انشعابات برقی را بیشتر می کند و اصلا محافظتی از وسایل برقی انجام نمی دهد. سه راهی ها تنها به یک کلید برق روی دیوار نصب شده اند و امکان راه اندازی چندین وسیله ی برقی را فراهم می کنند. همچنین امکان دارد دکمه ای به منظور قطع و وصل شدن برق داشته باشند ولی این دکمه اصلا به معنای محافظت از وسایل برقی نمی باشد و اتصال وسایل به سه راهی معمولی مانند وصل کردن آنها به یک کلید برق معمولی روی دیوار می باشد.
داخل سه راهی برق محافظ دار ، نوعی سیستم الکتریکی تعبیه شده است که از ولتاژ بالا و نوسانات پیشگیری کرده و از خرابی و از کار افتادگی وسایل برقی ممانعت می کند. در نتیجه مناسب تر است در صورتی که به سه راهی نیاز داشتید، سه راهی محافظ دار تهیه کنید که هم کارکرد سه راهی را داشته باشد و هم از وسایل برقی شما در برابر نوسانات حفاظت کند.
از لحاظ قیمت، سه راهی برق محافظ دار گران تر از سه راهی معمولی می باشد ولی صدمه وارد شدن به وسایل گران قیمتی مثل کامپیوتر، تلویزیون، سینما خانگی و وسایل مشابه ، مخارج بیشتری در مقایسه با گرانی یک سه راهی محافظ دار دارد. لازم به ذکر است که همیشه نمی توان از سه راهی محافظ دار به جای چند راهی استفاده کرد. به دلیل اینکه بعضی محافظ ها به منظور اتصال و محافظت از یک وسیله مخصوص طراحی شده اند و تنها یک جای پریز دارند. در این زمان دیگر نمی توان از آن ها به عنوان چند راهی استفاده کرد.
نحوه تشخیص سه راهی برق محافظ دار از سه راهی معمولی
این دو از لحاظ شکل ظاهری و بسته بندی بسیار به هم شبیه هستند و معمولا در انتخاب آنها اشتباهاتی رخ می دهد، به همین دلیل مناسب تر است که در زمان خرید به کلمه ی محافظ دقت کنید. همچنین توجه کنید که به طور معمول به راهی برق محافظ دار طبق مقدار جذب انرژی دارای رتبه بندی می باشند که به صورت اعدادی روی آن ها ذکر شده است. برای نمونه محافظ هایی که از بین 1000 تا 2000 رتبه بندی شده اند، به منظور محافظت از وسایل کوچکی مثل مودم، گوشی موبایل، پرینتر و مانند این ها بسیار مناسب می باشند . ولی در صورتی که می خواهید از وسایلی مانند سینما خانگی، کنسول های بازی، دسکتاپ یا لپ تاپ محافظت کنید، محافظ هایی با عدد 2000 را انتخاب کنید. لازم به ذکر است برای وسایل بزرگ تر درجه ی محافظت، باید عددی بیشتر از 2000 باشد.
روش دیگر به منظور تشخیص محافظ از چند راهی ها وجود دارد. محافظ ها سه لامپ و برخی اوقات هم یک لامپ بسیار کوچک دارند که زمانی که آن ها را به برق می زنید روشن می شوند. در صورتی که این گونه بود محافظ برقی کامل سالم است و می توان از آن استفاده کرد و برای اینکه مطلع شوید از این محافظ برای کدام دستگاه ها استفاده می شود ، باید درجه ی محافظت دستگاه را که اغلب با عبارت “suppressed voltage rating” در پشت آن یا روی قوطی محافظ نوشته شده است را پیدا کرده و بر اساس نکات بالا از آن برای دستگاه مناسب بهره ببرید.
لازم به ذکر است در صورتی که محافظ بسیار قدیمی باشد امکان دارد از کارکرد خوبی برخوردار نباشد و نیاز به تعویض داشته باشد. برای نمونه محافظی که لامپ آن در زمان اتصال به برق روشن نمی شود را تنها باید به عنوان یک چند راهی استفاده کنید. به دلیل اینکه دیگر عملکرد محافظتی ندارد.
برخی از محافظ های برقی موجود در بازار نیز بسیار گران قیمت هستند. زیرا هم می توانید آن ها را به چندین وسیله ی گوناگون متصل کنید و هم ذخیره ی باتری انجام می دهند. این محافظ ها از وسایل برقی شما در زمان قطع ناگهانی برق حافظت می کنند. در صورتی که دایما کارتان با کامپیوتر یا لپت تاپ است و قطع نشدن برق بسیار برایتان بااهمیت است ، از این نوع محافظ ها استفاده کنید.